Leeuwarden wil in 2018 de culturele hoofdstad van Europa worden en vraagt aan Groningen en Drenthe hen daarin te steunen. Voor dit plan is een stichting in het leven geroepen met de welluidende naam “ Stichting Kulturele Haadstêd 2018”. De naam van de stichting alleen al geeft aan dat alleen een fries kan begrijpen waar deze kandidatuur vandaan komt. Maar als Groninger wil ik me opstellen als een goede buur en ik zal dan ook een verwoede poging doen de friezen serieus te nemen. Laten we eens kijken naar wat Leeuwarden te bieden heeft.
Zolang het niet vriest, is Leeuwarden, net als de rest van Friesland, in alle opzichten geheel onzichtbaar. De enige keren dat ik jaloers op Leeuwarden ben is als ik in een overvolle trein richting Groningen de compleet lege trein naar Leeuwarden passeer. In het verleden heeft Leeuwarden altijd het zelfde willen hebben als Groningen. Er was dan ook het plan voor het bouwen van een toren die de Martinitoren in Groningen moest evenaren. Vol goede moed is men met metselen begonnen maar al snel dreigde de toren sneller weg te zakken dan de friezen konden bouwen. Tot op de dag van vandaag is niet duidelijk hoeveel lagen van de toren in de Friese grond zijn weggezakt, maar de toren lijkt nu nog steeds meer op een geamputeerd stompje bouwkunst dan op de Martinitoren.
Al kijkend naar Groningen heeft men in Leeuwarden de stadschouwburg heel modern vormgegeven, maar de naam “de Harmonie” blijft de indruk wekken dat het gaat om de oefenruimte van de plaatselijke fanfare. Daar moet je, vermoed ik, gewoon doorheen kijken. De groten der aarde zouden echt naar De Harmonie afreizen om daar hun voorstelling te geven. Toen ik op de site van de Harmonie keek viel mij meteen hun reclameleus op “Het begin van iets moois” met daaronder de kop van niemand minder dan de wereldster Guus Meeuwis. Het begin van iets moois, de vraag is of het ooit uit de startblokken komt.
Het Groninger Museum moet door Leeuwarden afgetroefd worden met het Fries Museum, dat pas in 2013 open gaat voor publiek en gezien de bouwkunst van de Friezen moeten we eerst maar afwachten of dit museum, voordat de deuren open gaan, niet ook al in de Friese klei is weggezakt. Het bouwen blijft een probleem. Net als Groningen met het Gasuniegebouw moest en zou Leeuwarden ook een kantoorgebouw van formaat hebben, dat is de Achmeatorengeworden. Het beruchte gebouw waar om de zoveel tijd enorme brokken van naar beneden komen zeilen. Maar hoewel het levensgevaarlijk is om in de buurt van het gebouw te komen, is het tenminste nog niet weggezakt.
Waar blinkt Leeuwarden dan eigenlijk wel in uit? Waarom denken ze dat ze überhaupt een kans maken? Hun hogeschool staat in de schaduw van de Hanzehogeschool Groningen. Hun voetbalclub SC Cambuur wordt weggeblazen door zowel SC Heerenveen als FC Groningen. Geen universiteit, geen ziekenhuis van formaat, het is gewoon hopeloos.
Ik kan maar een ding bedenken, een ding waar Leeuwarden echt in uitblinkt is de dubbele naam van de stad. Voor ingewijden luistert Leeuwarden namelijk ook naar de naam Ljouwert. Die dubbele naam is wellicht net genoeg om culturele hoofdstad van Friesland te worden. Denken dat je hierdoor in een adem genoemd gaat worden met culturele hoofdsteden van Europa zoals Parijs, Praag of Berlijn geeft aan dat de friezen met het ontwikkelen van hun eigen taal alle intelligentie verspild hebben
Conclusie: Leeuwarden is niets, kan niets en wordt niets. Tenzij het gaat vriezen, heel hard vriezen en heel erg lang hard gaat vriezen.
Thank God for the Global warming….